[Ruki]

Proszę nie podejmować żadnej dyskusji w tym temacie, zostanie on zamknięty. Jak ktoś ma jakieś uwagi to zawsze może założyć nowy temat i poddać je pod dyskusję.

1. Barwniaki najlepiej trzymać w parach, haremach czy grupach?
Odp: Samce barwników są rybami monogamicznymi(poza przypadkiem dzikich populacji P. pulcher w naturze) i dodatkowe samice bardzo rzadko są akceptowane przez samca, zazwyczaj stają się one ofiarą agresji samca i dominującej samicy. W odpowiednio dużych akwariach możemy próbować łączyć 3-4 pary barwniaków, ale muszą to być odpowiednio obszerne akwaria:
- 120x50 w przypadku mniejszych Pelvicachromis i Nanochromis oraz Anomalochromis
- 150x50 w przypadku P. humilis, rubrolabiatus i signatus
Jednakże musimy cały czas bacznie obserwować sytuację i szybko reagować w przypadku agresji i dobrania się dominującej pary.

2. Jaki jest najmniejszy zbiornik polecany dla barwniaków?
Odp: Wszystko zależy od gatunku. Za minimalne akwarium do trzymania najspokojniejszych, czyli Pelvicachromis roloffi czy Nanochromis transvestitus, uważa się takie o dnie 60x30. Ale już dla dużych Pelvicachromis humilis czy P. rubrolabiatus metrowe akwarium może okazać się zbyt małe. Jednakże dla większości barwniaków wystarczającym będzie akwarium o dnie 80x40 cm.

3. Na jakie parametry wody powinniśmy zwracać uwagę przy chowie i hodowli barwniaków?
Odp: Przede wszystkim powinniśmy utrzymywać poziom związków azotowych na najniższych z możliwych poziomach, NO3 nie powinno przekraczać 10 mg/l. Twardość i pH wody zależy od gatunku, jednakże większość gatunków zadowoli się pH w granicach 6.5-7.5 i TwO nie przekraczających 6-8*n. Jednakże w celu rozmnożenia wielu gatunków musimy zapewnić miększą wodę(o przewodności nie przekraczającej 50uS, czyli twardości niemierzalne) i pH w okolicach 6.0.

4. Dlaczego piasek jest zalecany jako podłoże w akwarium z barwniakami?
Odp: Rzekłbym nawet, że jest on wymagany, dodatkowo im drobniejszy tym lepszy. Barwniaki potrzebują go do budowy kryjówek tarłowych- samice potrafią się całkowicie zakopać w kokosie, zostawiając tylko niewielki otwór do wymiany wody. Wiele gatunków(przykładowo cały rodzaj Pelvicachromis) pobiera pokarm w sposób zbliżony do ziemiojadów, czyli przesiewając podłoże. Zjadane przez przypadek drobinki piasku pełnią rolę regulującą dla pracy układu pokarmowego

5. Moje barwniaki się rozmnożyły. Co mam robić? Kiedy się wyklują? Czym je karmić?
Odp: Przede wszystkim zapewnić im spokój- nie grzebać w akwarium, nie podglądać, zaniechać cotygodniowych podmian wody i innych manipulacji w zbiorniku. Obserwujmy uważnie nasze ryby pod kątem agresji. Samica często zaczyna atakować samca lub na odwrót, staje się jego ofiarą. W takim przypadku zawsze odławiamy samca, gdyż zadaniem samicy jest opieka nad ikrą i młodymi.
Z ikry po 3 dniach wykluwają się larwy, który przez najbliższy tydzień będą resorbować woreczek żółtkowy. Przez ten okres są zdane na opiekę rodziców- nie pływają i są pozbawione możliwości jakiejkolwiek ucieczki. W momencie gdy zaczynają aktywnie pływać podajemy im pokarm. Moim zdaniem, najlepsze są naupliusy artemii. Są wystarczająco małe by narybek mógł je zjeść. Jest to bardzo kaloryczny pokarm, na którym młode rosną ekspresowo. Dzięki pomarańczowemu kolorowi są bardzo chętnie zjadane, a my jesteśmy w stanie stwierdzić czy młode poprawnie pobierają pokarm- naupliusy w trzewiach są widoczne przez powłoki brzuszne.
Innymi dobrymi pokarmami są: wrotki, nicienie mikro, pył stawowy.

6. Jakie ryby są polecane jako bezpieczne towarzystwo dla barwniaków? Zależy mi na odchowaniu młodych.
Odp: Większość proporczykowców i szczupieńczyków spełnia to kryterium, ważne by były to gatunki nie osiągające więcej niż 8 cm. Bardzo dobrymi towarzyszami dla barwniaków są też ryby z rodzaju Procatopus spp. czy świeciki. Z ryb dennych do większych barwniaków mogę polecić sumy z rodzaju Mochokiella czy Microsynodontis.

7. Jeśli nie zależy mi na odchowie młodych, to czy mogę łączyć barwniaki z innymi gatunkami ryb towarzyskich niż te polecane przy pytaniu nr 5? Czy mogę łączyć je z rybami z innych biotopów?
Odp: Tak, można łączyć z większością ryb towarzyskich, należy tylko pamiętać o wymaganych parametrach wody. Co do łączenia z rybami z innych biotopów, np. neonami czy kiryskami. W przypadku ryb z odłowu dużo ryzykujemy wystawiając je na nieznane bakterie i pierwotniaki, które mogą w błyskawicznym tempie doprowadzić do choroby. W przypadku ryb hodowlanych takie ryzyko jest mniejsze, więc wszystko zależy od akwarysty.

8. Chciałbym połączyć moje barwniaki z pielęgniczkami z Ameryki Południowej, wiele ryzykuję?
Odp: Tak, bardzo wiele. Barwniaki w większości przypadków są masywniejsze i bardziej agresywne od pielęgniczek. Dodatkowo obydwie grupy ryb porozumiewają się zupełnie innymi ruchami ciała i płetw. Wynikać z tego będą nieporozumienia prowadzące do bójek.

9. Czy można łączyć barwniaki z innymi pielęgnicami afrykańskimi?
Odp: Odradzam to w przypadku większości gatunków. Takie połączenie może się udać tylko w przypadku największych barwniaków(P. humilis i rubrolabiatus) przy połączeniu ich z rybami o porównywalnej wielkości i stopniu agresji(Benitochromis, Chromidotilapia, Limbochromis, Pelmatochromis).

10. Jaka jest najlepsza dieta dla barwniaków?
Odp: Szybko i łatwostrawna, w przypadku Pelvicachromis z dużym dodatkiem zieleniny. Pielęgniczki w naturze odżywiają się drobnymi skorupiakami, larwami owadów, drobnym planktonem i detrytusem(w tym i okrzemkami oraz aufwuchs). Udział okrzemków w diecie Pelvicachromis jest bardzo duży dlatego do prawidłowego wzrostu ryb ważne jest podawanie im przykładowo spiruliny.
Pokarmy żywe: wodzień, oczlik, dafnia, artemia, czarny komar, wrotki, doniczkowiec(okazjonalnie), grindal, nicienie mikro, krewetki karłowate
Pokarmy mrożone: takie jak wyżej, do tego dla większych gatunków polecane są lasonogi i kryll
Należy wystrzegać się ochotki i rurecznika.
Obecność tzw. syfku na dnie akwarium umożliwia rybom podjadanie namiastki detrytusu.

[Ruki]

Uznałem, że punkt 10. wymaga pewnego rozszerzenia, a skłonił mnie do niego przypadek jednego użytkownika.  


Barwniaki z rodzaju Pelvicachromis(wraz z Enigmatochromis lucanusi) wymagają przewagi pokarmów roślinnych nad zwierzęcymi. Z mojego doświadczenia jest to 60-70 do 40-30 procent diety. W sieci można znaleźć obecnie publikacje na temat żywienia Pelvicachromis w naturze, przykładowo P. pulcher  niektórych okresach odżywia się tylko i wyłącznie zielenią.

Zbyt duży udział „mięsa” w diecie tych ryb prowadzi do bloata pokarmowego- często opuchlizna jest spowodowana nie tyle atakiem drobnoustrojów co po prostu dysfunkcją wątroby. Organ ten jest jednym z najmocniej obciążanych złym żywieniem i najszybciej przestaje funkcjonować poprawnie. Pelvicachromisy źle żywione stają się osowiałe i płochliwe. Wynika to z tego, że treść pokarmowa znacznie dłużej zalega w ich wnętrznościach i wymaga większych nakładów energii.

Barwniaki mają układ pokarmowy typowy dla wszystkożernych ryb, u których zielenina stanowi duży % diety- posiadają długie jelito, które stanowi kilkukrotność długości ciała ryby. Jelito tego typu nie jest przystosowane do długiego zalegania treści „mięsnej”, gdyż do trawienia białek zwierzęcych potrzebne jest kwaśne środowisko i odpowiednie enzymy. W jelicie środowisko jest zasadowe, a enzymów do trawienia białek tam nie ma(pepsyna, by powstała z pepsynogenu, potrzebuje kwaśnego środowiska do aktywacji). 
Jelito jest mieszkaniem wielorakich bakterii i pierwotniaków. Pomagają one rozkładać treść pokarmową, z której część uszczkną dla siebie, a resztę wchłonie organizm. Jednak w niektórych sytuacjach następuje zbytnie namnażanie jednego lub kilku drobnoustrojów i staje się on d. chorobotwórczym. Taka sytuacja ma miejsce u ryb roślinożernych w momencie częstego zalegania w ich jelicie „mięsa”. Wkraczają wtedy wiciowce- ich pierwotna rola w jelicie to głównie sprzątanie bakterii i nie jest ich zbyt wiele. Jednak w sytuacji, kiedy bakterie namnażają się w zawrotnym tempie wiciowce również to robią. Przy okazji atakują organizm ryby- doprowadzając do wcześniej wspominanego bloata lub dziurawicy.

Zapewniając odpowiednią ilość pokarmów roślinnych oraz balastu w diecie ryb takich jak Pelvicachromis(ale tyczy się to wszystkich ryb wszystkożernych z przewagą pokarmów roślinożernych, przykładowo dyskowców czy wielu zbrojników) ratujemy tym rybom zdrowie i życie.
Obecna różnorodność pokarmów sztucznych na rynku pozwala świetnie zbalansować dietę roślinną takich małych ryb. Niestety barwniakom średnio pasują pokarmy a’la shrimp mix, a ciężko jest też wymagać by ktoś dla pary ryb też go wykonywał. Dlatego ze swojej strony polecam stosowanie gotowych pokarmów zielonych(spiruliny, tabletki na zbrojników, gotowe granulaty) i ewentualne uzupełnianie diety kilka razy w tygodniu(nie częściej niż 3-4 razy) o mięsne mrożonki czy żywy pokarm. Najlepiej sprawdza się gammarus, lasonogi czy drobny kryll- zawierają dużo chityny i świetnie wpływają na pracę jelit. Z innych pokarmów dobry jest plankton(dafnia, oczlik, moina), dafnia, komar czy wodzień. Bezwzględnie nie wolno podawać barwniakom tubifeksu czy ochotki, a doniczkowiec czy grindal powinien być podawany tylko ekskluzywnie.
 
Dieta pozostałych barwniaków- Congochromis, Nanochromis czy Parananochromis, powinna zawierać trochę więcej „mięska”- ale i tak głównie o skorupiaki czy owady. Jednak jest to temat na kolejną rozprawkę.